เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อ 1 ต.ค. 2545
เมื่อวันศุกร์ที่ ๑๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๕ นับเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งของชาวยี่สาร อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม เนื่องในวโรกาสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนิน ทรงเปิดพิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สาร ซึ่งก่อตั้งขึ้นมา ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๓๙ อย่างเป็นทางการ
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ได้รับเงินสนับสนุนส่วนหนึ่งจากกองทุนชุมชน (SIF) โดยนำมาปรับปรุงศาลาการเปรียญของวัดเขา ยี่สาร ให้เป็นอาคารพิพิธภัณฑ์ และได้รับความช่วยเหลืองานทางด้านวิชาการและการจัดแสดงจากมูลนิธิเล็ก – ประไพ วิริยะพันธุ์ และสืบเนื่องจากงานพิพิธภัณฑ์ ชาวยี่สารได้รวมตัวกันจัดตั้งเป็น " กลุ่มเปลือกไม้บ้านเขายี่สาร " เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๓ โดยรับทุนสนับสนุนส่วนหนึ่งจากกองทุนชุมชนเช่นเดียวกัน แรกเริ่มนั้นมีการจัดการฝึกอบรมการผลิตของที่ระลึกจากวัสดุท้องถิ่น ได้รับความร่วมมือจากศูนย์พัฒนาฝีมือแรงงาน จังหวัดสมุทรสงคราม ฝึกอบรมการมัดย้อมผ้าด้วยสารเคมี
ต่อมาชาวยี่สารเห็นว่า เดิมนั้นตนก็เคยย้อมผ้าไว้ใส่ทำงาน โดยใช้เปลือกไม้ในท้องถิ่นป่าชายเลน แม้จะไม่มีสีสันสดใสดังเช่นสารเคมี แต่การย้อมด้วยเปลือกไม้เหล่านั้น เป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นเอาไว้ เสื้อผ้าใส่ทำงานของชาวยี่สารที่ย้อมเปลือกไม้เรียกว่า "เสื้อน้ำปะเตา" ประกอบด้วยเปลือกไม้ ๓ ชนิดด้วยกัน คือ ตะบูน ปุโลง และมะเกลือ เปลือกไม้ตะบูนเมื่อนำมาย้อมจะได้สีน้ำตาลอมแดง ไม้มะเกลือให้สีน้ำตาลเข้ม ส่วนเปลือกปุโลงมียางที่ยึดติดใยผ้าได้ดี ผ้าที่ย้อมจึงมีคุณสมบัติ เหนียว ทนทาน ใส่สบาย สอดคล้องกับอาชีพของชาวยี่สารที่ทำประมงจับสัตว์น้ำ การเกษตร ตัดไม้โกงกาง เผาถ่าน เป็นต้น เสื้อผ้าเหล่านี้เมื่อใช้ไปสีจะซีด จึงต้องย้อมน้ำปะเตาไปเรื่อย ๆ และก็ใช้ได้นานกว่าจะขาด
นอกจากเสื้อผ้าแล้ว ชาวยี่สารยังใช้น้ำปะเตาย้อม เครื่องมือจับสัตว์น้ำ เช่น แห อวน เพื่อเพิ่มความเหนียวและไม่อมน้ำอีกด้วย
ภายหลังการฝึกอบรมการมัดย้อม กลุ่มเปลือกไม้เริ่มดำเนินการโดยกู้เงิน อบต. ยี่สาร จำนวน ๑๐๐, ๐๐๐ บาท เป็นขั้นแรก ต่อมามีการลงหุ้นของสมาชิกกลุ่ม ราคาหุ้นละ ๑๐๐ บาท ไม่เกินคนละ ๕๐ หุ้น ปัจจุบันสมาชิกของกลุ่มมีประมาณ ๒๐ คน สามารถแบ่งเงินปันผลให้สมาชิก ๒ ครั้งแล้ว และคืนเงินกู้ครั้งที่ ๑ให้กับ อบต .
เนื่องจากสมาชิกส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ และมีสมาชิกจำนวนน้อย จึงรวมกลุ่มทำงานได้เพียงอาทิตย์ละ ๒ วัน แต่ก็มีความพยายามที่จะชักชวนคนรุ่นใหม่ให้เข้าร่วมกับกลุ่มฯ ด้วย โดยจะริเริ่มเป็นหลักสูตรท้องถิ่น ขณะเดียวกันทางกลุ่มเปลือกไม้ได้รับเชิญไปออกร้านแสดงผลิตภัณฑ์มัดย้อม ณ เมืองทองธานี ผลงานจึงเผยแพร่ออกสู่วงกว้าง และบุคคลภายนอกก็สนใจเข้ามาติดต่อขอซื้อผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายหลายราย นอกจากเปลือกไม้ทั้งสามชนิด ทางกลุ่มฯ ได้ริเริ่มนำเปลือกไม้ชนิดต่าง ๆ มาทดลองย้อมดู ทำให้ได้ผ้าที่มีสีสันแปลกตามากกว่าเดิม
ท่านผู้ใดสนใจผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม ของกลุ่มเปลือกไม้บ้านเขายี่สาร สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ ๐๑ – ๘๕๙๓๑๙๕ , ๐๑ – ๙๐๖๑๑๒๐ หรือที่หัวหน้ากลุ่ม นางทองปรุง ดรุณศรี ๐๓๔ – ๗๖๓๐๒๗
อ่านเพิ่มเติมได้ที่:
댓글