หนังสือ "พุทธศาสนาและความเชื่อในสังคมไทย" รวบรวมบทความที่เคยเป็นส่วนหนึ่งในงานศึกษาเกี่ยวกับ "วัดและสังคม" ที่เป็นงานศึกษาในอดีตของอาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดมแต่เห็นควรนำมาจัดพิมพ์เผยแพร่เพื่อทำความเข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมทั้งในอดีตและปัจจุบันให้กว้างขวางยิ่งขึ้น งานศึกษานี้กล่าวถึงระบบความเชื่อที่ถือว่าเป็นศาสนาของผู้คนมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์จนถึงสังคมของคนพุทธที่ศาสนาได้เข้ามามีความสัมพันธ์ในด้านต่างๆ เช่น ชีวิต วัฒนธรรม สังคม และการเมือง
นอกจากนี้ ยังมีบทความที่อาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม ได้ตั้งข้อสังเกตถึงการเปลี่ยนแปลงความเชื่อของคนในสังคมช่วงเวลาต่างๆ และอธิบายถึงที่มาของรากฐานความเชื่อทางพุทธศาสนาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันท่ามกลางความเชื่อของผู้คนยุคปัจจุบันที่มีความสลับซับซ้อนมากขึ้น
พุทธศาสนาและความเชื่อในสังคมไทย
ในหนังสือเล่มนี้ มี ๑๓ บท ประกอบด้วย
๑. ศาสนาของคนก่อนประวัติศาสตร์ในประเทศไทย ๒. พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ในยุคเริ่มแรกของสยามประเทศจุดกำเนิดของ “วัด” จุดกำเนิดของชุมชน ๓. พุทธสถาน ชนชั้นปกครองและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำเมือง ๔. โครงสร้างทางกายภาพและภูมิทัศน์ความสัมพันธ์ระหว่างวัดและชุมชนในสังคมไทย ๕. การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและผลกระทบที่มีต่อวัดอันเป็นศูนย์กลางของชุมชน ๖. ศาสนากับไสยศาสตร์ ๗. ขึดและคะลำ ข้อห้ามในสังคม ๘. ปรากฏการณ์ “จตุคามรามเทพ” ๙. พระเครื่องกับลูกประคำ : ความต่างระหว่างไทยกับพม่าทางพุทธศาสนา ๑๐. เมืองไทยทูเดย์ : ไม่มีพุทธแต่มีผีกับไสย ๑๑. เมื่อบ้านเมืองว่างพระศาสนา ๑๒. ศาสนากับความมั่นคงทางสังคมของบ้านเมือง ๑๓. สังคมมีศาสนา VS สังคมเดรัจฉาน